IAGenWeb - Marion County |
    |
In het achtste deel volgen we de familie Gerrit Gerbens van der Weit en Abraham Paulus Buwalda.
Gerrit Gerbens van der Weit wordt geboren op 11 februari 1815 in Stiens Gemeente Leeuwarderadeel. Hij is een zoon van Gerben Wijtzes van der Weit en Tjitske Baukes van der Woude. Gerrit Gerbens van der Weit trouwt op 6 mei 1837 in de Gemeente West-Dongeradeel met Wypkje Jacobs Kuipers. Wypkje Jacobs Kuipers werd geboren op 16 december 1817 in Hiaure en was een dochter van Jacob Tjerks Kuipers en Renske of Rinske Wijbes Kuipers. Het echtpaar krijgt 4 kinderen: Gerben geboren 03 juli 1840 te Bornwird; Renske geboren 09 juni 1842 te Bornwird; Jacob geboren 05 februari 1844 te Bornwird; Wijtze geboren 01 januari 1847 te Bornwird.
Ook zij gaan boord van de Pieter Floris, en onder leiding van Ds. H. P. Scholte, op zoek naar een beter bestaan in Amerika. Toch slaat het noodlot voor hen op zee reeds toe. Maar liefst 3 keer staan zij aan de reling van het schip en zien één van hun geliefde kinderen in zee verdwijnen. Renske, Jacob en Wijtze overlijden alle drie tijdens de overtocht. Wat een drama moet dat voor deze jonge ouders zijn geweest om in zo´n korte tijd 3 kinderen te moeten verliezen. Gelukkig wordt er enkele maanden na aankomst in Pella opnieuw een dochter geboren die wederom de naam Renske krijgt. Deze Renske wordt geboren op 02 februari 1848. Maar wederom slaat het noodlot toe en overlijdt op tien jarige leeftijd hun oudste zoon Gerben in 1850. Hierna worden nog twee kinderen geboren. Joseph G. van der Weit op 03 juli 1855 te Pella en Mary C. van der Weit op 05 januari 1858 eveneens te Pella. Op 16 november 1869 overlijdt op 14 jarige leeftijd opnieuw hun zoon Joseph G.
We zijn over het wel en wee van deze familie verder weinig te weten gekomen. Alleen dat Gerrit Gerbens van der Weit bekend was om zijn goed renderend boerenbedrijf. Naarmate ze ouder werden zijn ze beiden tot de dood toe verzorgd bij dochter Mary en schoonzoon Frank Hugen en zijn aldaar in hun woning gestorven volgens de Knoxville Express en de Pella Chronicle nalatende een grote schare liefhebbende kinderen, kleinkinderen en goede vrienden. Gerrit Gerbens van der Weit overlijdt op 03 juni 1901 en Wypkje Jacobs Kuipers overlijdt op 29 of 31 augustus 1902 beiden te Pella, Marion Co, Iowa. Ze liggen beiden begraven op de Oakland Cemetery, Marion Co, Iowa.
Van dochter Renske, geboren 02 februari 1848, weten we gelukkig iets meer. Renske van der Weit trouwde op 27 oktober 1871 te Pella, Marion Co, Iowa met Willem Alberts Mulder. Willem Alberts Mulder was geboren op 10 december 1844 te Wildervank in de provincie Groningen. Hij was een zoon van Albert Egberts Mulder en Hinderkien Willems Broekman. Renske van der Weit overlijdt op 28 oktober 1913 en Willem Mulder overlijdt op 05 januari 1924 beiden te Corsica, Douglas Co, in de staat South Dakota. Het echtpaar Mulder laat 13 kinderen na. Omdat er verder weinig over deze familie is te vinden voor wat betreft hun maatschappelijke positie in de leefgemeenschap van Pella noemen we de 13 kinderen.
Henderkien of Hendrika geboren 04 augustus 1872 te Pella en overleden 28 september 1958. Gerrit geboren 19 juni 1874 te Pella en overleden 24 juni 1911. Albert geboren 16 oktober 1875 te Pella en overleden 09 januari 1961. Jacob geboren 07 januari 1877 te Pella en overlijdensdatum onbekend. John geboren 23 maart 1878 te Pella en overleden 23 augustus 1966. Wiepke geboren 03 augustus 1879 te Pella en overleden 18 april 1958. Hendrik geboren 10 april 1881 te Pella en overleden 16 juli 1936. Marie geboren 16 september 1882 te Pella en overleden 20 juli 1964. Magdalena geboren 07 maart 1884 te Pella en overleden 29 mei 1971. Kind 1 t/m 9 allen geboren te Pella, Marion Co, Iowa. Johanna geboren 14 februari 1887 te Corsica en overleden 01 april 1973. William geboren 13 februari 1889 te Corsica en overleden 26 juni 1953. Geertje geboren 15 november 1891 te Corsica en overlijdensdatum onbekend. Herman geboren 07 februari 1895 te Corsica en overlijdensdatum ook onbekend. Kind 10 t/m 13 allen geboren te Corsica, Douglas Co, South Dakota.
Ook van dochter Mary C. van der Weit zijn er gegevens boven water gekomen. Ze trouwde op 14 oktober 1881 te Pella met Frank Huigens. Later wordt deze naam verandert in Hugens en nog later in Hugen. Frank Huigens was geboren op 14 februari 1857 en was boer van beroep. Hij is waarschijnlijk van Nederlandse afkomst. Hij overleed op 22 mei 1914 te Pella en zijn vrouw Mary overleed op 27 mei 1936 eveneens te Pella. Ze worden beiden begraven op de Oakwood Cemetery te Pella. Het echtpaar Hugen laat 4 kinderen na. Harry F. geboren 11 november 1882 te Pella en overleden september 1928. Frank geboren in 1885 Pella en overlijdensdatum onbekend. Gerrit geboren 02 juni 1887 te Pella en overleden 13 oktober 1963. Kate geboren in 1888 te Pella en overleden 09 juni 1977.
Abraham Paulus Buwalda werd geboren op 21 maart 1802 te Ee. Hij was een zoon van Paulus Gerrits Buwalda en Gertje Johannes Douma. Op 16 mei 1829 trad hij te Metslawier, gemeente Oost-Dongeradeel, in het huwelijk met Aaltje Jans Havenga (Havinga). Aaltje Jans Havenga was geboren op 29 maart 1810 in Hantumeruitburen en een dochter van Jan Doedes Havenga en Baukje Andries.
Het gezin Abraham Paulus Buwalda krijgt 8 kinderen waarvan er 3 op jonge leeftijd reeds overleden. Als eerste wordt zoon Paulus geboren op 12 maart 1830 te Ee. Hij overlijdt de volgende dag op 13 maart 1830 eveneens te Ee. Daarna volgt dochter Gertje geboren op 04 januari 1832 te Ee. Dan volgen Baukje geboren 31 december 1833 te Ee, Trijntje geboren 20 april 1836 te Ee, Doetje geboren 10 juli 1838 te Ee, Paulina geboren 18 juli 1841 te Ee. Rouw is er wanneer op 4 jarige leeftijd dochter Doetje overlijdt op 23 augustus 1842. Hierna wordt er wederom een dochter geboren die de naam Doetje krijgt en wel op 14 februari 1844 te Ee. Als laatste wordt er nog een dochter geboren met de naam Jantje. Jantje wordt geboren op 27 juni 1846 te Ee en overlijdt na 1 maand op 27 juli 1846 eveneens te Ee.
Abraham Paulus Buwalda was winkelier, tuinier en schipper te Ee. Met vrouw en 5 dochters maakt hij in april 1847 de grote stap naar het land van dromen en wensen zoals Amerika destijds werd genoemd. De aardappelziekte, de slechte economische vooruitzichten en de religieuze onderdrukking waren voor Abraham de belangrijkste motieven om te emigreren. Het laatste stuk van hun reis door Amerika verliep niet geheel vlekkeloos. Aaltje werd zo erg ziek dat ze vanaf Keokuk tot Pella liggend moest worden vervoerd. Wat een blijdschap moet er zijn geweest wanneer hun eindbestemming was bereikt. Tijdens de zeereis en tijdens de tocht door Amerika lieten vele kinderen en ouderen het leven. Vele graven zijn daar nog de hedendaagse bewijzen van.
De grote gespierde roodharige Abraham werd in Amerika volledig geaccepteerd en verdiende daarmee veel krediet. Hij bouwde een blokhut op zijn eigen aangekochte grond ongeveer anderhalve mijl ten noord westen van Pella aan de Highway of grote snelweg 163. In Amerika worden nog eens 3 kinderen geboren. Jan Paulus Buwalda geboren op 19 juni 1849 te Pella. Hij overleed op 1 jarige leeftijd op 22 juli 1850 eveneens te Pella. Daarna werden er nog twee zonen geboren. Gerrit A. Buwalda op 30 juli 1852 en Andrew A. Buwalda op 05 maart 1855 beiden te Pella, Marion Co, Iowa.
Aaltje Jans Havenga overlijdt op 24 februari 1870 en Abraham Paulus Buwalda overlijdt op 15 februari 1881 beiden te Pella. Beiden worden begraven in het Buwalda familie graf wat op hun eigen landgoed was gemaakt.
En hoe gaat het verder met de 7 overgebleven kinderen van dit echtpaar.
Gertje (Geertje) Buwalda trouwt op 07 maart 1853 te Pella met Geert Alberts Dijkstra. Geert Alberts Dijkstra was geboren op 16 augustus 1817 te Westergeest en een zoon van Albert Geerts Dijkstra en Mettje Lieuwes de Jong. Gertje en Geert hebben elkaar waarschijnlijk gekend omdat hij ook aan boord was van de Pieter Floris in 1847. Geert Alberts Dijkstra maakte de oversteek zonder zijn ouders en verdere familie.
Ook het volgende verhaal wil ik u niet onthouden:
De goudkoorts
Na aankomst in Pella sluit Geert hechte vriendschap met Engel Ver Ploeg en Hendrik Slot allebei ook passagiers op de "Pieter Floris". Na 2 jaar werken in Pella besluiten ze om met z´n drieën naar Californië te gaan op zoek naar goud. Dit was de laatste tijd onderwerp van gesprek en de jongens konden het niet laten om ook hun geluk hierin te beproeven. De goudkoorts had hun in de macht gekregen. Omdat in het westen van Amerika op dat moment geen wetten en regels waren, en het gebied tamelijk verlaten, besluiten ze om een langere maar waarschijnlijk veiliger weg te nemen. Eerst vertrekken ze richting New Orleans, in de staat Louisiana, liggend aan de Golf van Mexico. Hier gaan ze aan boord van een schip wat hun helemaal naar het zuidelijkste punt van Zuid-Amerika voert. Via Kaap Hoorn gaat het vandaar uit weer noordelijker richting Californië.
Ruim twee jaar verblijven de drie vrienden in Californië en met succes. Geert stond bekend in de regio als een man die altijd een mes en een geweer bij zich had om zichzelf en zijn vrienden te beschermen. Als je eenmaal goud had gevonden moest je het namelijk ook ergens bewaren !!! Geert bewaarde zijn goud in een riem die hij om zijn middel droeg. Het verhaal gaat dat tijdens de terug tocht uit Californië Geert werd aangevallen. Geert was klein van stuk en kon mede door het gewicht van zijn riem met veel moeite op zijn ezel komen. Een plotseling verschijnende Spanjaard greep hem van achteren!! Geerts eerste gedachte was: Daar gaat mijn verdiende geld. Maar gelukkig bleek de Spanjaard juist heel behulpzaam en hielp hij de kleine Geert op zijn ezel zodat hij en zijn maten hun weg konden vervolgen. Na zijn huwelijk vestigen ze zich vlakbij het plaatsje Otley. Geert zat veel op de veranda van zijn huis en schoot met regelmaat wilde prairie kippen die dan dienden als aanvulling op de warme maaltijd.
Gertje Buwalda overlijdt op 05 december 1888 en Geert Alberts Dijkstra overlijdt op 16 maart 1902 beiden te Pella, Marion Co, Iowa. Ze worden beiden begraven op de Buwalda begraafplaats. Het echtpaar Dijkstra laat 10 kinderen na waarvan er twee op jonge leeftijd overlijden. De kinderen worden achtereenvolgends geboren: Martha, Abraham, Albert, Gerrit, Aaltje, Levi, Paulina, Andrew, David en Aldora (Allie Dora).
Baukje Buwalda trouwt op 31 juli 1857 te Pella met Izaak Epkes Roorda. Izaak Epkes Roorda was geboren op 25 oktober 1832 te Dantumawoude en een zoon van Epke Alberts Roorda en Froukje Wiegers van der Lune. Baukje Buwalda overlijdt op 23 april 1893 en Izaak Epkes Roorda overlijdt op 11 maart 1905 beiden te Pella, Marion County, Iowa. Ze liggen begraven op de Porterville begraafplaats ten zuidoosten van Pella, Marion County, Iowa.
De volgende tekst staat op de rouwkaart:
A precious one from us has gone,
A voice we loved is stilled;
A place is vacant in our home,
Which never can be filled.
God in His wisdom has recalled,
The boon his love had given,
And though the body slumbers here,
The soul is safe in Heaven.
Het echtpaar Roorda laat 9 kinderen na.
Dit zijn achtereenvolgens:
Epp, Allie, Flora, Tena, Abraham, Henrietta, Gerrit, Anna en Paulina.
Trijntje Buwalda trouwt op 31 juli 1857 te Pella met Wieger Epkes Roorda. Wieger Epkes Roorda was geboren op 20 november 1826 te Dantumawoude en een zoon van Epke Alberts Roorda en Froukje Wiegers van der Lune. Trijntje Buwalda overlijdt op 03 juli 1912 en Wieger Epkes Roorda overlijdt op 08 juni 1906 beiden te Pella, Marion Co, Iowa. Wieger Epkes Roorda en Trijntje Buwalda liggen begraven op de begraafplaats Graceland ten noorden van Pella, Marion County, Iowa. Wieger was schilder van beroep. Het echtpaar Roorda laat geen kinderen na.
Paulina Buwalda trouwt op 11 maart 1859 te Pella met Engel Ver Ploeg. (bekend van de goudkoorts) Engel Ver Ploegh was geboren op 14 april 1823 te Herwijnen en een zoon van Hendricus Ver Ploegh en Aaltje van Zee. Ook Paulina heeft waarschijnlijk Engel Ver Ploegh gekend of heeft hem leren kennen tijdens de overtocht naar Amerika want ook hij was een passagier van de Pieter Floris. Hij reisde alleen en wat zijn reden is geweest om te emigreren naar de States is niet bekend. We kunnen hieruit opmaken dat er verscheidene huwelijken zijn voortgekomen uit de soms wel zes weken durende overtocht van Nederland naar Amerika. Paulina Buwalda overlijdt op 05 april 1916 en Engel Ver Ploegh overlijdt op 19 april 1902 beiden te Pella, Marion Co, Iowa. Het echtpaar Ver Ploegh laat 10 kinderen na: Henry, Aaltje (Allie), Abraham, Aartje, John, James, William, Trijntje, Catharina en Cornelia Kate.
Doetje Buwalda trouwt op 03 april 1863 te Pella met Anne Epkes Roorda. Anne Epkes Roorda was geboren op 11 december 1834 te Dantumawoude en een zoon van Epke Alberts Roorda en Froukje Wiegers van der Lune. Zij was daarmee de derde dochter die met een zoon trouwt uit dit uit Dantumadeel afkomstige gezin. Doetje helpt haar vader op het boerenbedrijf en bij de steenkoolwinning dat op hun eigen landgoed werd gevonden. Anne was eveneens schilder van beroep. Doetje Buwalda overlijdt op 11 december 1937 en Anne Epkes Roorda overlijdt op 26 april 1927 beiden te Pella, Marion Co, Iowa. Anne Epkes Roorda en Doetje Buwalda liggen begraven op de begraafplaats Oakwood in Pella, Marion County, Iowa. Het echtpaar Roorda laat 7 kinderen na. Dit zijn achtereen volgens: Froukje (Flora), Allie, Epp, Gertrude, Tena, Abraham en Wieger.
Gerrit A. Buwalda trouwt op 01 juli 1873 te Pella met Elizabeth Nancy Hammel. Elizabeth Nancy Hammel was geboren op 30 oktober 1852 te Indianapolis, Marion Co, Indiana en was een dochter van Ebenezer Ferris Hammel en Mary Jane Lawler. Gerrit A. Buwalda overlijdt op 07 oktober 1922 en Elizabeth Nancy Hammel overlijdt op 23 november 1916 beiden te Pella, Marion Co, Iowa. Uit het huwelijk wordt 1 zoon geboren genaamd Abraham G. Buwalda.
Als laatste in de rij van 7 noemen we Andrew A. Buwalda. Hij trouwde op 14 april 1880 te Pella met Hieka of Hyke Biesma. Hieka Biesma werd geboren op 16 december 1860 in de gemeente Leeuwarderadeel en was een dochter van Bernardus Jans Biesma en Aaltje Jacobs Straatsma. Andrew A. Buwalda overlijdt op 03 juli 1928 en Hieka Biesma overlijdt op 23 oktober 1941 beiden te Pella, Marion Co, Iowa. Beiden overleden aan kanker. Het echtpaar Buwalda laat 8 kinderen na: Aaltje (Allie), Geertje (Gertrude), Dora, Trijntje (Tina), Bernard, Abraham Paul, Sarah (Sara) en Elizabeth.
Alle bovenstaande Buwalda´s worden begraven op de Oakwood, Porter Grove en Graceland begraafplaats te Pella.
Het grootste ooit geëmigreerde gezin naar Amerika is de landbouwer Jan Griffioen met zijn vrouw. Hij vertrok vanuit de haven Rotterdam met vrouw en 17 kinderen.
Heeft u naar aanleiding van dit verhaal aanvullingen of verbeteringen dan hoor ik dat graag.
Kor Postma
van Aernsmstraat 14
9104 HG Damwoude
Tel: 0511-422640
Mede dank zij de medewerking van onderstaande personen is dit artikel tot stand gekomen.